Europese indicatoren
Effectiveness of Safety Management System (EoSM)
In de Europese regelgeving zijn veiligheidsindicatoren vastgelegd waarover wij rapporteren. Alleen voor de Effectiveness of Safety Management (EoSM) indicator is door de Europese Commissie een specifieke ‘target’ vastgesteld.
In tegenstelling tot in vorige perioden is in referentieperiode 3 (2020 tot 2024) geen doelstelling en ook geen meting meer opgenomen voor just culture. Onze ervaring is dat de just culture binnen LVNL uitstekend is. Dit baseren wij op de open gesprekken die we binnen LVNL hebben en het blijkt tevens uit de hoge meldingsbereidheid van voorvallen.
LVNL voldoet in 2021 al aan de doelstelling die voor 2024 aan de Effectiveness of Safety Management score wordt gesteld.
De effectiviteit van veiligheidsmanagement (EoSM) wordt jaarlijks beoordeeld. In het jaar daaropvolgend wordt in het tweede kwartaal gerapporteerd aan EASA, het European Aviation Safety Agency.
LVNL voldoet hiermee aan alle normstellingen die in 2024 gelden.
Hoe wordt de indicator gemeten
LVNL vult een uitgebreide enquête in die ingaat op verschillende onderdelen van de bedrijfsvoering (study areas). De score wordt vervolgens getoetst door de Inspectie Leefomgeving en Transport en na goedvinden of bijstelling stuurt Inspectie Leefomgeving en Transport het naar EASA.
LVNL scoorde in het verslagjaar de Effectiveness of safety management 2021, volgens bovenstaande figuur, hier in blauw geplot per study area. De rode lijn is het doel volgens de Europese normen, die van toepassing is voor 2024.
Deze manier van rapporteren is nieuw sinds 2020 (vanaf referentieperiode 3), waardoor een vergelijking met 2019 en eerdere jaren niet mogelijk is.
Onderschrijdingen separatieminima
Separatieonderschrijdingen tussen Instrument Flight Rules (IFR) verkeer op de Mainport Schiphol (de luchthavens Schiphol, Rotterdam The Hague en Lelystad samen) van 2017 tot en met 2021. Een onderschrijding van meer dan honderd procent (> 100%) betekent dat het voorval door een verkeersleider is gemeld, maar in de analyse achteraf toch geen separatieonderschrijding bleek.
Voor deze indicator is in de Europese regelgeving geen doel vastgesteld.
LVNL hanteert voor de classificatie vier ernstcategorieën die worden afgeleid uit de kleinst gemeten separatie tussen de vliegtuigen. Daarmee wordt het eenvoudiger en objectiever om de classificatie van de International Civil Aviation Organisation (ICAO) voor veel voorvallen toe te passen.
Het aantal gemelde separatieonderschrijdingen op de Mainport Schiphol (de luchthavens Schiphol, Rotterdam The Hague en Lelystad samen) is in 2021 toegenomen ten opzichte van 2020. In 2021 werd één separatieonderschrijding geclassificeerd als een ‘major incident’, classificatie A, in 2020 was dat er ook één. Het aantal B-classificaties nam af, van drie voorvallen in 2020 naar twee in 2021.
Hoe wordt de indicator gemeten
Naast de al bestaande meldingen van voorvallen door operationeel personeel, worden separatieonderschrijdingen sinds het derde kwartaal van 2016 ook automatisch gedetecteerd op basis van radargegevens. Hiermee wordt voor dit type voorval een completere afspiegeling van de werkelijkheid bereikt. De classificatie van de ernst van een voorval is een resultaat van het onderzoek naar dat voorval.
Runway incursions
Runway incursions Schiphol van 2017 tot en met 2021.
Voor deze indicator is in de Europese regelgeving geen doel vastgesteld. Een runway incursion is iedere gebeurtenis op een luchthaven waarbij een vliegtuig, voertuig of persoon zich onbedoeld bevindt in de beschermde zone van een baan die wordt gebruikt voor starts of landingen. Voor de ernstclassificatie van een incursion houden we vast aan de definities van ICAO om internationale vergelijking mogelijk te maken.
In het verslagjaar was het totaal aantal runway incursions op Schiphol 24 (in 2020 was het aantal runway incursions 25). Twee incursions bevonden zich in de categorie ‘C - significant safety consequences’.
Luchtruimschendingen
Gemelde luchtruimschendingen van 2017 tot en met 2021, exclusief schendingen door Remotely Piloted Aircraft Systems (RPAS).
Luchtruimschendingen, of ‘Airspace Infringements’, ontstaan als vliegtuigen zonder toestemming van de luchtverkeersleiding gecontroleerd luchtruim binnenvliegen. Vrijwel altijd zijn dit kleine vliegtuigen die onder zichtvliegomstandigheden (VFR) vliegen. Sinds Lelystad Airport gecontroleerd luchtruim is (november 2019), zijn veel vliegers dit gebied zonder toestemming binnengevlogen. Dit verklaart de grote stijging van het aantal luchtruimschendingen sinds 2020. De meeste luchtruimschendingen hebben geen direct effect op de veiligheid door afwezigheid van ander verkeer in het betreffende stuk luchtruim. Soms leidt een airspace infringement echter ook tot separatieverlies met een gecontroleerd vliegtuig. Deze schendingen worden als ernstiger voorval geclassificeerd. Dit kwam in 2021 elf keer voor, waarvan in twee gevallen minder dan de helft van de minimum benodigde separatie resteerde.