Search

104 resultaten gevonden

Voorwoord van het bestuur

2021 was weer een pittig en uitdagend jaar. De COVID-pandemie laat ons niet los en heeft nog steeds enorme impact op LVNL en de hele luchtvaartsector. Sinds de zomer trekt het vliegverkeer langzaam weer aan.

Vooruitblik naar 2022

De COVID-pandemie heeft de luchtvaart wereldwijd zwaar getroffen en heeft ook grote invloed op LVNL. Ten opzichte van 2020 is het verkeer weliswaar toegenomen, het is nog niet op het niveau van voor de crisis.

Op weg naar 2035

We zien dat de luchtvaartsector de komende vijftien jaar aanzienlijk gaat veranderen. De luchtvaartsector is nog niet bekomen van de klap die de COVID-19-pandemie heeft toegebracht.

Veiligheid

Onze kerntaak is de veilige afhandeling van het luchtverkeer: het voorkomen van botsingen in de lucht en op de grond, tussen vliegtuigen of met andere voertuigen en het voorkomen van ongevallen als gevolg van zogturbulentie.

Veiligheidsmeldingen

In 2021 werden in totaal 1.807 voorvallen geregistreerd waar onderzoek naar is uitgevoerd. Dit aantal was iets meer dan het jaar ervoor (2020: 1.666 voorvallen).

Trends

De trend van het twaalfmaands voortschrijdend gemiddelde van het aantal ernstige voorvallen - ‘serious’ en ‘major’, de twee hoogste categorieën - per honderdduizend vliegbewegingen, is het aantal voorvallen eind 2021 ten opzichte van eind 2020 met

Online gepubliceerde voorvallen

LVNL publiceert op haar website voorvallen en resultaten van voorvallenonderzoeken, conform vastgestelde criteria. Het betreft voorvallen van het type ‘serious’ of ‘major’, die gerelateerd zijn aan de uitvoeringstaak van LVNL.

Europese indicatoren

In de Europese regelgeving zijn veiligheidsindicatoren vastgelegd waarover wij rapporteren. Alleen voor de Effectiveness of Safety Management (EoSM) indicator is door de Europese Commissie een specifieke ‘target’ vastgesteld.

Belangrijkste activiteiten voor verbetering

Voor de verdere verbetering van de veiligheid besteden wij voortdurend aandacht aan de ontwikkeling van onze systemen en procedures en de bekwaamheden van onze medewerkers.

Veiligheidsstudies

Volgens de Europese regelgeving moet voor elke verandering aan het luchtverkeersleidingssysteem een veiligheidsbeoordeling of -studie worden uitgevoerd.

Event Review Team

Just culture staat voor een sfeer van vertrouwen waarin mensen worden aangemoedigd tot het verstrekken van essentiële veiligheidsgerelateerde informatie terwijl ook duidelijk is waar de grens ligt tussen acceptabel en onacceptabel gedrag.

Safety Management System en Safety Culture training

In 2021 heeft de afdeling Operational Risk Management (ORM) intern workshops gegeven over het Safety Management System aan verschillende operationele en niet-operationele afdelingen.

Samenwerking in de sector

De samenwerking met Amsterdam Airport Schiphol en de luchtvaartmaatschappijen in het Integral Safety Management System (ISMS) voor Schiphol is van groot belang voor LVNL.

Internationale samenwerking

Luchtvaart heeft voor Nederland uit de aard der zaak een sterk grensoverschrijdend karakter. Voor LVNL is het van belang om contact te hebben en houden met Europese en wereldwijd regelgevende instanties en andere luchtverkeersdienstverleners.

Samenvatting definities en criteria

Zogturbulentie is de turbulentie die optreedt achter de beide vleugeltippen van een vliegtuig door de draagkracht van de vleugels die ontstaat als een vliegtuig zich voortbeweegt door de lucht.

Vliegverkeer

De verkeerscijfers werden in 2021 nog sterk beïnvloed door gevolgen van de COVID-19-pandemie.

Capaciteitsprestaties LVNL

In de grafiek staat de tot doel gestelde en gerealiseerde prestatie ten aanzien van de betrouwbaarheid (sustainability) dat de afgegeven capaciteit ook daadwerkelijk kan worden waargemaakt in de eerste piek van verkeer met bestemming Amsterdam

FABEC-doelen

Het FABEC-capaciteitsdoel voor de gemiddelde air traffic flow management (ATFM) vertraging (en-route luchtruim) in het in november 2021 ingediende herziene performance plan is maximaal 0,27 minuut per vlucht in 2021.

Kwaliteitszorg

Kwaliteitszorg is het geheel aan maatregelen waarmee LVNL op systematische manier de kwaliteit van onze operationele dienstverlening in brede zin bepaalt, bewaakt en verbetert.

Maatschappij en klant

LVNL is een belangrijke ketenpartner in een voor Nederland belangrijke sector. Wij maken efficiënt vliegen mogelijk door middel van het optimaliseren van vliegroutes en processen en we willen samen het verschil maken.

Verduurzaming gebruik luchtruim - programma luchtruimherziening

Wij werken sinds 2017 mee aan het programma Luchtruimherziening; een samenwerkingsverband van de ministeries van Infrastructuur en Waterstaat en Defensie, het Commando Luchtstrijdkrachten, Maastricht Upper Area Control Centre en LVNL dat werkt aan:

Verbetering leefomgeving

LVNL heeft samen met Schiphol alle initiatieven op het gebied van hinderbeperking waar we nu en in de toekomst aan werken inzichtelijk en toegankelijk gemaakt op minderhinderschiphol.nl.

Regeling milieu-informatie luchthaven Schiphol (RMI)

In het Luchthavenverkeerbesluit Schiphol zijn elf milieuregels opgenomen, waaraan LVNL is gehouden bij de afhandeling van het luchtverkeer van en naar Schiphol. Negen regels hebben betrekking op het routegebruik en twee regels op het baangebruik.

Klantwaardering en -consultatie

Het klantwaarderingsonderzoek wordt iedere drie jaar uitgevoerd. Door de COVID-19-pandemie is het onderzoek dat gepland stond voor 2021 uitgesteld naar 2022.

Klachtafhandeling

LVNL behandelt aan haar gerichte, schriftelijke klachten van externen af, conform hoofdstuk 9 ‘klachtbehandeling’ van de Algemene wet bestuursrecht. Klachten moeten binnen een termijn van zes weken worden afgehandeld.

Juridische procedures en claims

Een voormalig werknemer claimt het intellectueel eigendomsrecht te hebben op software die door LVNL wordt gebruikt en heeft hierover een procedure aangespannen.

Exploitatieoverzicht

Bedrijfsopbrengsten

De bedrijfsopbrengsten zijn 44,5 miljoen euro (-23 procent) lager dan begroot en 4,9 miljoen euro (-3,3 procent) lager dan in 2020. De COVID-pandemie heeft ook in 2021 een forse impact op de bedrijfsopbrengsten van LVNL gehad.

Opbrengsten uit heffingen

Het grootste deel van de bedrijfsopbrengsten (84 procent) komt voort uit de heffingen.

Overige opbrengsten

De stijging (1,7 miljoen euro) van de overige opbrengsten ten opzichte van de begroting is voornamelijk het gevolg van een hogere verrekening met EUROCONTROL. De opbrengst valt 1,7 miljoen euro hoger uit dan begroot.

Bedrijfslasten

De bedrijfslasten zijn 13,5 miljoen euro lager dan begroot en 13,9 miljoen euro lager dan voorgaand jaar.

Personeelskosten

De personeelskosten zijn in het verslagjaar 0,4 miljoen euro hoger dan begroot. Er is sprake geweest van een lichte stijging van het aantal medewerkers maar daarnaast zijn mede door toepassing van een COVID-korting de salariskosten gedempt.

Afschrijvingen

De afschrijvingen zijn 4,0 miljoen euro lager dan begroot. De lagere afschrijvingskosten ten opzichte van de begroting wordt verklaard doordat er in 2020 en 2021 minder projecten zijn afgerond.

Algemene kosten

De algemene kosten zijn in vergelijking met vorig jaar 12,9 miljoen euro lager.

Netto financieringslasten

De financiële lasten zijn ten opzichte van de begroting én voorgaand jaar 0,3 miljoen euro lager. De rentelast van langlopende leningen neemt af ondanks de toename van het geleende bedrag.

Resultaat

Het resultaat over 2021 bedraagt 98,1 miljoen euro negatief en is lager dan begroot.

Eigen vermogen

Het eigen vermogen bedraagt 134,6 miljoen euro negatief als gevolg van het negatieve resultaat over 2021 (98,1 miljoen euro) en voorgaand jaar (107,5 miljoen euro).

Investeringen

In het verslagjaar is 44,1 miljoen euro geïnvesteerd in vaste activa (2020: 49,8 miljoen euro).

Kasstromen

Ook in 2021 heeft de terugval in verkeer grote impact op de operationele kasstroom. In 2020 was de netto-kasstroom uit operationele activiteiten 109,5 miljoen euro negatief (2019: 157,6 miljoen euro negatief).

Financiering

In 2021 zijn zeven nieuwe leningen afgesloten bij het ministerie van Financiën voor een totaalbedrag van 56,4 miljoen euro.

Tarieven

Europese regelgeving en de Wet luchtvaart bepalen dat gebruikers van luchtvaartnavigatiediensten een vergoeding verschuldigd zijn voor de kosten van dienstverlening voor de en-route en plaatselijke luchtvaartnavigatiediensten en de dienstverlening

Nieuw luchtverkeersleidingssysteem iCAS

Het LVNL-luchtverkeersleidingssysteem Amsterdam Advanced Air traffic control system (AAA) is het belangrijkste en grootste operationele informatiesysteem van LVNL.

Voldoende verkeersleiders

Om de ambities van de Nederlandse luchtvaartsector en LVNL mogelijk te maken is een robuuste beschikbaarheid van voldoende luchtverkeersleiders noodzakelijk en tegelijkertijd is een gezonde werkdruk voor de individuele luchtverkeersleider van belang.

Recategorisatie EU-Time Based Separation (RECAT-TBS)

Het project RECAT-TBS bereidt ingebruikname voor van het Intelligent Approach System dat is aangeschaft bij de Engelse luchtverkeersdienstverlener NATS. Het verslagjaar stond in het teken van de formele technische acceptatie.

1ATM

Conform de planning die in 2019 is opgesteld is het programma 1ATM in 2021 de realisatiefase ingegaan.

Centralised base

LVNL ontwikkelt remote tower voor Groningen Airport Eelde en Maastricht Aachen Airport. De fysieke torenverkeersleiding wordt verplaatst naar het remote tower centre op Schiphol Oost.

Knowledge and Development Centre (KDC)

Stichting KDC is een samenwerkingsverband tussen het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, LVNL en de luchtvaartsectorpartners KLM, Royal Schiphol Group.

Internationale samenwerking

De FABEC-luchtverkeersdienstverleners hebben deze periode gebruikt om een bijdrage te leveren aan de Green Deal doelstellingen van de Europese Commissie.

Medewerkers

Begin 2022 was er in Nederland veel aandacht voor grensoverschrijdend gedrag. Gedrag dat ook bij LVNL niet wordt getolereerd. We vinden het belangrijk dat iedereen zich veilig voelt op zijn werkplek.

Bericht van de raad van toezicht

De raad van toezicht heeft dit jaar in haar toezicht veel aandacht gegeven aan de effecten van COVID-19 op de opleiding, operatie en het projectportfolio.

Raad van toezicht

De raad van toezicht ziet toe op de werkzaamheden van het bestuur en staat het bestuur met raad terzijde.

Bestuur

Het bestuur is belast met de dagelijkse leiding van LVNL en vertegenwoordigt LVNL in en buiten rechte. Het bestuur volgt de principes van een collegiaal bestuur. Het geeft leiding aan de organisatie en de daarbinnen onderkende bedrijfsprocessen.

Managementteam LVNL

Voor uitvoering van de verantwoordelijkheid van het bestuur - zoals hiervoor beschreven - en de aansturing van de dagelijkse bedrijfsvoering, voert het bestuur periodiek overleg met het managementteam (MT).

Ondernemingsraad

De ondernemingsraad (OR) wordt gevormd en gekozen door de LVNL-medewerkers. De zittingsperiode van de leden van de OR is drie jaar. Medewerkers moeten minimaal een half jaar bij LVNL in dienst zijn om te mogen stemmen.

Corporate governance

LVNL is sinds 1 januari 1993 een zelfstandig bestuursorgaan (ZBO). Als ZBO legt LVNL over haar prestaties verantwoording af aan de minister van Infrastructuur en Waterstaat. LVNL hanteert de Code goed bestuur publieke dienstverleners als leidraad.

Risicomanagement

Het bestuur en managementteam LVNL (BMT) bespreekt periodiek het risicoprofiel van LVNL. Daarbij wordt vastgesteld of de geïdentificeerde risico’s en de daarbij behorende risico-inschattingen nog de actualiteit weerspiegelen.

Crisismanagement, bescherming persoonsgegevens en (cyber)security

De crisisorganisatie hield zich in 2021 bezig met de gevolgen van de COVID-pandemie. Het dedicated COVID-crisisteam, was onder de naam Taskforce COVID-19 actief van februari 2020 tot en met maart 2022.

In control statement

Het bestuur is verantwoordelijk voor de bedrijfsvoering van LVNL en de opzet en werking van de op LVNL toegesneden interne risicobeheersings- en controlesystemen.

1. Verslaggevende entiteit

Luchtverkeersleiding Nederland (LVNL) is statutair gevestigd aan het Stationsplein Zuid West 1001 te Schiphol in Nederland. Bij wet is LVNL, voorheen Luchtverkeersbeveiligingsorganisatie (LVB), met ingang van 1 januari 1993 opgericht.

2. Overeenstemmingsverklaring

In artikel 12 lid 1 van de EG-verordening Nr 550/2004 van het Europees parlement en de Raad betreffende de verlening van luchtvaartnavigatiediensten in het gemeenschappelijke Europees luchtruim (zogenoemde luchtvaartnavigatiedienstenverordening) is

3. Continuïteit

Begin 2020 zijn we geconfronteerd met het coronavirus in Nederland. De COVID-pandemie heeft ook gedurende het jaar 2021 geresulteerd in een lager dan normaal verkeersvolume en daarmee ook een fors lagere omzet voor LVNL.

4. Waarderingsbasis

De grondslagen die worden toegepast voor de waardering van activa en passiva en de resultaatsbepaling zijn gebaseerd op historische kosten.

5. Functionele valuta en presentatievaluta

De jaarrekening wordt gepresenteerd in euro; de functionele valuta voor LVNL. Alle financiële informatie is afgerond op duizenden euro’s, tenzij anders vermeld.

6. Veronderstellingen en schattingen

Het management heeft bij het opstellen van de jaarrekening in overeenstemming met de geldende grondslagen, op onderdelen gebruik gemaakt van veronderstellingen en schattingen die medebepalend zijn voor de opgenomen bedragen.

7. Grondslagen voor financiële verslaggeving

De grondslagen voor de financiële verslaggeving zijn consequent toegepast op alle in deze jaarrekening vermelde perioden. In lijn met IFRS en BW2 titel 9 is de jaarrekening opgesteld voor resultaatbestemming.

8. Financieel risicomanagement

De volgende risico’s worden door het bestuur onderkend:

9. Omzet

De omzet wordt ieder jaar berekend op basis van de gefactureerde service units/vluchten en het LVNL-tarief in de heffingszones en-route, terminal en NSAA.

10. Overige opbrengsten

De diverse opbrengsten bestaan grotendeels uit de bijdrage van Defensie voor 6,7 miljoen euro met betrekking tot 1ATM.

11. Personeelskosten

Op totaalniveau zijn de personeelskosten nagenoeg gelijk aan voorgaand jaar. In 2021 heeft er geen cao verhoging plaatsgevonden conform de cao 2020.

12. Afschrijvingen

De boekwaarde van de buitengebruik gestelde activa is 102 duizend euro. De ontvangen inruilwaarde van 7 duizend euro is onder de overige opbrengsten verantwoord. Dit betreft investeringen in overige bedrijfsmiddelen.

13. Algemene kosten

De algemene kosten dalen op totaalniveau met 12,9 miljoen euro.

14. Financieringsbaten en -lasten

De netto financieringslasten zijn in 2021 gedaald ten opzichte van 2020. De rentelasten op nieuw afgesloten leningen kennen een lagere rente dan in het verleden afgesloten leningen waarop wordt afgelost.

15. Materiële vaste activa

Het verloopoverzicht van de materiële vaste activa is op 31 december als volgt samengesteld:

16. Gebruiksrechten en leaseverplichtingen

De post gebruiksrechten bestaat met name uit het erfpachtcontract voor de verkeerstoren Schiphol en overige erfpachtovereenkomsten voor onder meer radar- en trainingscentrum Polaris en Lelystad Airport.

17. Vorderingen

Onder de post debiteuren wordt de positie opgenomen die LVNL heeft voor haar aandeel in de Nederlandse tarieven in de heffingszones en-route, terminal, NSAA en voor diensten aan derden.

18. Geldmiddelen en kasequivalenten

In 2021 is de liquide middelen positie van LVNL wederom fors afgenomen. De rekening-courant limiet bij het ministerie van Financiën is gedurende 2021 verruimd naar 275 miljoen euro (2020: 165 miljoen euro).

19. Eigen vermogen

Het eigen vermogen bestaat uit een bestemmingsfonds en een egalisatiereserve. Het onderscheid vindt zijn oorsprong in de invoering van de Europese Prestatieregeling en de daaruit voortvloeiende aanpassingen in de heffingenverordening.

20. Leningen en overige financieringsverplichtingen

De leningen en overige financieringsverplichtingen zijn als volgt gespecificeerd:

21. Vooruitontvangen baten

De vooruitontvangen baten zijn op 31 december als volgt gespecificeerd:

22. Verplichtingen inzake personeelsbeloningen

Het verloop in 2021 van de verplichtingen inzake personeelsbeloningen is als volgt gespecificeerd:

23. Handels- en overige schulden

De handels- en overige schulden worden op 31 december als volgt gespecificeerd:

24. Financiële instrumenten

Met de uitvoering van haar wettelijke taak is LVNL blootgesteld aan een verscheidenheid aan financiële risico’s.

25. Niet in de balans opgenomen verplichtingen

De voorwaardelijke en investeringsverplichtingen bestaan onder meer uit:

26. Gebeurtenissen na balansdatum

Er zijn geen gebeurtenissen na balansdatum.

27. Toelichting op het kasstroomoverzicht

In 2021 genereert LVNL een netto-kasstroom uit operationele activiteiten van 110 miljoen euro negatief (2020: 158 miljoen euro negatief).

28. Specificatie naar heffingszone

LVNL verleent haar diensten in de volgende heffingszones:

29. Gerelateerde partijen

De Staat der Nederlanden is verantwoordelijk voor de wetgeving voor het verlenen van luchtverkeersdiensten.

30. Rapportage WNT

Per 1 januari 2013 is de Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector (WNT) in werking getreden. LVNL valt hierbij onder regime 1, waar het algemene bezoldigingsmaximum van toepassing is.

Overzicht van gerealiseerde en niet-gerealiseerde resultaten

Balans

Mutatieoverzicht van het eigen vermogen

*De correctie in de vermogenspositie is het gevolg van de definitieve afsluiting van de 2e referentieperiode.

Kasstroomoverzicht over 2021

Afkortingen

Contact

LUCHTVERKEERSLEIDING NEDERLAND – LVNL

2021: dit was ons jaar

In het programma Luchtruimherziening werken we aan de herziening en modernisering van ons Nederlandse luchtruim.

Disclaimer

Deze webversie is in opmaak en vorm niet volledig identiek aan het door de onafhankelijke accountant gecontroleerde LVNL-jaarverslag 2021.