Voorwoord van het bestuur

Al bijna honderd jaar is het vliegverkeer bij LVNL in veilige handen. Ook in 2024 zijn we in staat geweest om koersvast te navigeren in een steeds veranderende omgeving.

Koersvast in veranderende omstandigheden

Voor ons als veiligheidsorganisatie, die betrouwbaarheid levert aan klanten en voorspelbaar wil zijn voor omwonenden en andere stakeholders, is een stabiele omgeving belangrijk. De toenemende geopolitieke spanningen, digitale ontwikkelingen en politieke dynamiek in eigen land zorgden voor een uitdagend speelveld.
2024 was een jaar waarin het maatschappelijk debat rondom de luchtvaart intensief was, met name over het aantal vliegbewegingen op Schiphol en hoe het toekomstig geluidsstelsel eruit kan zien. Dat vraagt veel inzet, kennis én flexibiliteit van onze organisatie. Voor LVNL was het belangrijk onze stem te laten horen over wat operationeel veilig en verantwoord is. We hebben als team onze expertise ingezet om constructief bij te dragen aan deze complexe discussie.

Vliegverkeer blijvend in veilige handen

We investeren in onze mensen, trainingen, procedures en systemen om het hoge niveau van veiligheid dat we nastreven te realiseren. Onze inzet is niet alleen voelbaar in de dagelijkse praktijk van onze medewerkers, maar wordt ook erkend door externe auditors. Veiligheid is geen bijzaak, het is onze kern, en het is dankzij de gezamenlijke inspanning van al onze mensen dat we deze norm dagelijks waarmaken.

Voorbeelden uit de praktijk zijn de consistente daling van het aantal runway incursions op Schiphol tot een all-time low en de afname in luchtruimschendingen (airspace infringements) van visual flight rules (VFR)-verkeer in de nabijheid van Schiphol. Veel aandacht is besteed aan het beheersen van het risico van ongeautoriseerde drones in gecontroleerd luchtruim dat door LVNL wordt beheerd. Door de grote toename van drones wordt aanzienlijk meer gevlogen in gecontroleerd luchtruim, ook waar dat verboden is. We zoeken samen met de overheid naar mogelijkheden om het risico die dit met zich meebrengt terug te dringen.

We zijn blij met de uitkomst van de wettelijke evaluatie van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. Elke vijf jaar bekijken zij ons functioneren als zelfstandig bestuursorgaan. De belangrijkste conclusie is dat wij in de periode 2019-2023 altijd in staat zijn geweest vliegverkeer altijd veilig en betrouwbaar af te handelen. Ondanks de coronapandemie en de dynamische context van de luchtvaartwereld voerden we onze wettelijke taak goed uit.

Oplossingen voor operationele uitdagingen

Ook in 2024 hebben we de afgesproken afhandelingscapaciteit geleverd. Om de roosters het hele jaar door te vullen, stelden onze verkeersleiders zich flexibel op. We zijn trots op onze luchtverkeersleiders die 24/7 paraat staan om het vliegverkeer veilig te begeleiden. In de zomer van 2024 zijn, alleen al op Schiphol, zo’n 1.500 starts en landingen per dag veilig begeleid.

Voor de langere termijn zijn meerdere stappen gezet om het verkeersleiderstekort structureel op te lossen, zoals een grote wervingscampagne en het verhogen van het aantal kandidaten dat in de opleiding kan starten. Hierbij verkenden we ook nieuwe paden, zoals deelname aan een beurs voor gamers. We stelden vast dat het breinprofiel waarmee mensen in sommige games goed scoren, erg lijkt op het breinprofiel van luchtverkeersleiders!

Klaar voor verandering

LVNL werkt elke dag aan het veilig, vlot en duurzaam begeleiden van het vliegverkeer door het Nederlandse luchtruim. Om dat ook in de toekomst te kunnen blijven doen, is een nieuw luchtverkeersleidingssysteem nodig. Het implementeren daarvan, in een van de meest complexe stukjes luchtruim van Europa, is niet eenvoudig en kost tijd en inzet van heel veel medewerkers. Eind van het jaar hebben we, in de nacht, voor het eerst vliegtuigen begeleid van en naar luchthaven Schiphol vanuit de nieuwe radarzaal in het Polaris-gebouw op Schiphol Oost. Met deze ‘Night Live Operation’ zetten we een belangrijke stap naar de ingebruikname van een nieuw luchtverkeersleidingssysteem. 

Stabiele financiële koers

Financieel gezien was 2024 een uitdagend jaar. We sloten het laatste jaar van een vijfjarige referentieperiode af, waarin inflatie, een krappe arbeidsmarkt en onvoorziene ontwikkelingen - zoals de corona-epidemie - extra druk hebben gezet op onze middelen. Hoewel het ons minder dan gehoopt is gelukt de coronaschuld terug te brengen, hebben we bewust geïnvesteerd in de toekomst door te blijven opleiden, systemen te vernieuwen en onze dienstverlening te verbeteren. Met de start van de nieuwe referentieperiode 2025-2029 is in 2025 sprake van een passende begroting en kostendekkende tarieven om de opgaves waar LVNL zich de komende jaren voor gesteld ziet, te ondersteunen.

Gericht op de toekomst

LVNL kijkt vooruit. In 2024 hebben we onze organisatiestrategie herijkt en onze doelen en ambities richting 2030 en verder geconcretiseerd. Deze strategie biedt richting en houvast in een tijd waarin de luchtvaart en de wereld daaromheen, continu in beweging zijn. Ze stelt ons in staat om niet alleen adaptief te blijven met oog voor de omgeving, maar ook actief onze positie te versterken op het gebied van duurzaamheid, innovatie en de integratie van de militaire luchtverkeersleiding.

Samen met onze medewerkers en stakeholders blijven we elke dag professioneel, daadkrachtig en open werken aan de kern van ons bestaan: vliegverkeer in veilige handen!

Michiel van Dorst, Chief Executive Officer (CEO) (tot en met 31 maart 2025)

Marlou Banning, Chief Financial Officer (CFO)